Ô nhiễm tại xã Tiên Dược (Sóc Sơn – Hà Nội): Xử lý kiểu ‘đá ném ao bèo’

(TN&MT) – Báo Tài nguyên và Môi trường đã phản ánh trong bài viết “Sóc Sơn (Hà Nội): Người dân xã Tiên Dược sống cùng ô nhiễm hơn 10 năm” đăng tải ngày 16/10/2016, hoạt động giặt bao tải, cán ép giấy và tạo hạt nhựa của 85 cơ sở trên địa bàn xã Tiên Dược (huyện Sóc Sơn) vi phạm pháp luật về sử dụng đất không đúng mục đích, xây dựng công trình trên đất không được phép xây dựng, có phát sinh khí thải, nước thải, rác thải, tiếng ồn… ảnh hưởng đến môi trường, gây bức xúc trong nhân dân. Bà Lê Thị Hải – Phó Trưởng Phòng TN&MT huyện Sóc Sơn khẳng định, sẽ xử lý các hộ gây ô nhiễm môi trường trong quý I/2017.

Bà Lê Thị Hải cho biết, từ năm 2014 – 2016, UBND huyện Sóc Sơn đã ban hành nhiều văn bản và tổ chức các hội nghị giao ban để chỉ đạo giải quyết ô nhiễm môi trường tại xã Tiên Dược. Đến cuối năm 2014, có 93/116 cơ sở dừng hoạt động, UBND xã Tiên Dược đã thanh lý xong 2 hợp đồng thuê thầu đất công ký không đúng thẩm quyền.

Đối với 23 cơ sở hoạt động còn lại, tháng 12/2015, UBND huyện Sóc Sơn phối hợp với Viện Công nghệ môi trường (Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam) lấy mẫu giám sát chất lượng không khí của các cơ sở. Kết quả phân tích các chỉ tiêu nằm trong quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về chất lượng không khí xung quanh.

Khi được hỏi tại sao đến thời điểm này, 23 cơ sở hoạt động lại tăng đến 85 cơ sở, bà Lê Thị Hải lý giải: Trong khoảng tháng 2, 3 năm 2016, lợi dụng thời điểm diễn ra cuộc bầu cử Quốc hội khóa XIV và HĐND các cấp (22/5/2016), các cơ sở giặt bao tải, tạo hạt nhựa tái hoạt động. Cụ thể, đến tháng 9/2016, có 85 cơ sở hoạt động, trong đó, 62 cơ sở tái hoạt động và 23 cơ sở hoạt động trước đó.

Mặc dù một số cơ sở sản xuất lắp ống khói nhưng mùi khét nồng nặc vẫn bao trùm khu dân cư
Mặc dù, một số cơ sở sản xuất lắp ống khói nhưng mùi khét nồng nặc vẫn bao trùm khu dân cư

Theo bà Lê Thị Hải, ngày 9/9/2016, UBND huyện Sóc Sơn có Văn bản số 1431 tiếp tục giao UBND xã Tiên Dược chủ trì phối hợp với Đội Thanh tra Xây dựng huyện Sóc Sơn củng cố, thiết lập hồ sơ và xử lý vi phạm pháp luật về trật tự xây dựng đối với công trình xây dựng trên đất nông nghiệp, đất công.

Đối với các cơ sở hoạt động trên đất ở, đất vườn, đất ao trong khu dân cư, UBND huyện Sóc Sơn yêu cầu UBND xã Tiên Dược tuyên truyền, vận động để các cơ sở này dừng hoạt động. Trường hợp cơ sở còn hoạt động, chủ trì phối hợp với Phòng TN&MT huyện Sóc Sơn, cơ quan chức năng lấy mẫu phân tích và đánh giá mức độ gây ô nhiễm nếu vượt Quy chuẩn, lập hồ sơ, xử lý vi phạm và đề nghị người có thẩm quyền áp dụng hình thức buộc di dời, cấm hoạt động đối với cơ sở này theo quy định.

Tuy vậy, theo kiểm tra của Phòng TN&MT ngày 22/9/2016, UBND xã Tiên Dược mới thanh lý 2/4 hợp đồng thuê đất ký không đúng thẩm quyền; chưa củng cố, thiết lập hồ sơ và xử lý vi phạm pháp luật về trật tự xây dựng đối với công trình xây dựng trên đất nông nghiệp, đất công. Trước thực tế đó, UBND huyện phê bình Chủ tịch UBND xã Tiên Dược không nghiêm túc thực hiện chỉ đạo của UBND huyện tại Văn bản số 1431 ngày 9/9/2016.

Một cơ sở sản xuất giặt bao tải tại thôn Dược Hạ, xã Tiên Dược gây ô nhiễm nguồn nước, thậm chí gây ra tình trạng thiếu nước sinh hoạt của người dân trong khu vực
Một cơ sở sản xuất giặt bao tải tại thôn Dược Hạ, gây ô nhiễm nguồn nước, thiếu nước sinh hoạt

Để tiếp tục xử lý vi phạm các cơ sở, bà Lê Thị Hải nhấn mạnh: Ngày 23/9/2016, UBND huyện Sóc Sơn yêu cầu UBND xã Tiên Dược chỉ đạo chấm dứt ngay hợp đồng thuê đất của thôn, xã ký không đúng thẩm quyền cho các cơ sở để sản xuất giặt bao tải, ép giấy, tạo hạt nhựa; có biện pháp yêu cầu chủ cơ sở hoạt động trên đất ở, đất trồng cây lâu năm, đất ao dừng ngay hoạt động tạo hạt nhựa xong trước ngày 30/9/2016; chủ trì phối hợp với Đội Thanh tra Xây dựng củng cố, thiết lập hồ sơ và xử lý triệt để vi phạm pháp luật về trật tự xây dựng đối với cơ sở hoạt động trên đất nông nghiệp, đất công trước ngày 30/10/2016; báo cáo kết quả thực hiện về UBND huyện qua Phòng TN&MT theo tiến độ.

Tuy vậy, đến nay, UBND xã Tiên Dược mới thực hiện được 60 – 70% số lượng hợp đồng đã ký kết. Phân trần điều này, bà Lê Thị Hải cho biết: Luật Bảo vệ môi trường năm 2005 và năm 2014 chưa có quy định cụ thể về khoảng cách an toàn trong khu dân cư. Trong khi đó, tại Điều 64, Nghị định số 179/2013/NĐ-CP về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo vệ môi trường quy định UBND cấp tỉnh có “thẩm quyền quyết định cưỡng chễ buộc di dời, cấm hoạt động”.

Bà
Bà Lê Thị Hải – Phó Trưởng Phòng TN&MT huyện Sóc Sơn trao đổi với phóng viên

“Mặt khác, cơ sở giặt bao tải, ép giấy hoạt động trong khuôn viên đất ở, đất vườn, đất ao trong khu dân cư không sử dụng hóa chất, dùng nước giếng khoan để đập, vò vỏ bao xi măng, hoạt động không thường xuyên… nước thải được lắng, lọc phần bùn được cán, ép tấm giấy. Nước thải thoát ra mương không phải là nước thải công nghiệp nguy hại” – bà Lê Thị Hải chia sẻ thêm.

Theo bà Lê Thị Hải, hoạt động của cơ sở tạo công ăn, việc làm cho lao động địa phương giống như các cơ sở làm bún, làm đậu, hàng ăn, xưởng mộc. Do đó, khi xử lý các cơ sở này phải lấy mẫu phân tích và đánh giá mức độ gây ô nhiễm của cơ sở, nếu vượt Quy chuẩn sẽ xử lý theo quy định, thẩm quyền xử lý các trường hợp này thuộc UBND Thành phố.

Đề nghị UBND huyện Sóc Sơn phối hợp với Đội Thanh tra xây dựng huyện Sóc Sơn và các đơn vị liên quan nhanh chóng xử lý vi phạm, pháp luật về đất đai, trật tự xây dựng, bảo vệ môi trường đối với các cơ sở sản xuất trên tại xã Tiên Dược, đảm bảo đúng thời hạn.

Báo Tài nguyên và Môi trường sẽ tiếp tục thông tin vụ việc.